Veel van ons hebben er mee te maken: een reis die vanwege de coronapandemie geen doorgang kan vinden. Jammer, maar het is niet anders. Begin maart begonnen de reisorganisaties al voorzichtig reizen te schrappen. Sinds 16 maart 2020 vallen aanbieders van pakketreizen terug op iets nieuws: de ‘coronavoucher’. Ook luchtvaartmaatschappijen vragen hun klanten om deze vouchers te accepteren.
De coronavoucher: een voorstel vanuit de branche
Op LinkedIn kwam een plaatje voorbij. Het leek op een afgezaagde quote, afgebeeld op een dromerige foto van voetstappen op het strand. Dit bleek een statement van de ANVR samen met de Stichting Garantiefonds Reisgelden (SGR) te zijn. “Reizen en vakantie zitten er even niet in, terwijl we er allemaal eigenlijk zo aan toe zijn.” en “We moeten reizen nu uitstellen, omboeken of annuleren. Maar we mogen wel dromen en verlangen naar het moment waarop het wel kan. Straks als de wereld weer groter wordt.”. Hiermee introduceren zij de komst van de coronavoucher. Behoorlijk ‘meeslepend’, maar de onderliggende boodschap is glashelder: stel je reis uit en accepteer de coronavoucher. Oftewel: houd de reisbranche de handen boven het hoofd.
Kapitalisme
De reisbranche legt al decennialang zijn focus op groei. Marktleiders worden groter en groter. Dappere start-ups wagen een gok, maar merken al gauw dat er niet te concurreren valt tegen de groten. Een rapport van Emerce.nl uit 2018 laat zien dat reisorganisaties zich met name richten op ‘het verbeteren van de operationele groei’ en op ‘omzetgroei’. Over het creëren van een duurzaam gezonde financiële positie wordt geen woord gerept. Van ZZP’ers verwachten we dat zij een spaarpot hebben voor onvoorziene omstandigheden. Waarom niet voor grote bedrijven? Nu houdt de reisbranche zijn hand op. Is dat niet het gevolg van hun eigen kapitalistische instelling?Dat brengt ons naar de volgende vraag. Waarom is deze coronavoucher in het leven geroepen? Reisorganisaties hebben – net als in andere branches – te maken met operationele kosten. Zoals het inkopen van reizen en het betalen van salarissen. Voor deze laatste kostenpost kan het gros reisorganisaties een beroep doen op de Tijdelijke Noodmaatregel Overbrugging voor Werkgelegenheid (NOW-regeling). Voor de inkoop van reizen is er echter géén noodmaatregel of garantiefonds.
Liquiditeitskrapte
Stel dat jij een reis van €1.000,00 hebt geboekt en dit volledige bedrag hebt betaald. Jouw reisorganisatie heeft mogelijk tussen de 50-100% van zijn inkoopprijs reeds moeten betalen aan zijn partners. Binnen de reisindustrie probeert iedereen de kosten te verschuiven, maar kosten verdwijnen simpelweg niet. Gaat iedereen tegelijk annuleren, dan moet de reisorganisatie dus een enorme financiële buffer hebben. Kortom: er ontstaat liquiditeitskrapte. De consument wordt middels de coronavouchers verzocht om een uitstel van (terug)betaling. Zo wordt er tijd gewonnen om schuldeisers, waaronder nu de consument, te kunnen terugbetalen.
Coulance
Het regent klachten. Consumenten vinden dat zij recht hebben op hun geld. Maar de reisindustrie heeft het zwaar. En het gaat nog veel zwaarder worden. Laten we hopen voor de reiswereld dat niet alleen de wet van de sterkste geld(t). Dat grote reisorganisaties zich in de toekomst minder kapitalistisch in gaan stellen. Maar laten we bovenal hopen dat zij hiervoor een kans krijgen.
Om dit te realiseren is coulance van de consument nodig. Kun jij het bedrag voor je reis (dat je toch al kwijt was) missen? Dan doe je er goed aan de coronavoucher te accepteren. Dit is in het belang van de reisbranche. Waar ook jij, waarschijnlijk, gebruik van maakt. Daarnaast bespaar je jezelf de moeite om geld terug te moeten vragen. Wettelijk gezien heb je recht op een retournering van je reissom. Echter, in de praktijk zal dit lastig zijn. Ben je bang dat je voucher niks waard is als de reisorganisatie failliet gaat? Bij een faillissement is je voucher verzekerd als je reisorganisatie aangesloten is bij de Stichting Garantiefonds Reisgelden. Tot slot kun je ook op een later moment nog vragen de voucher om te zetten in een terugbetaling – conform de regeltjes.
Coronavoucher-feiten op een rijtje:
Voor het overzicht vind je hieronder een aantal coronavoucher-waarheden op een rijtje. Ik sluit af met een aantal punten waarop je kunt letten als je de voucher accepteert.
- Coronavouchers zijn geïntroduceerd om reisorganisaties voor financiële problemen te behoeden;
- Wettelijk gezien ben je niet verplicht een coronavoucher te accepteren. De praktijk zal ons echter leren dat het moeilijk wordt om geld terug te krijgen. Het ministerie van Economische Zaken (EZ) en de Autoriteit Consument en Markt (ACM) ondersteunen de coronavoucher.
- De coronavoucher komt op naam van de hoofdboeker te staan, die zelf mag bepalen met wie hij/zij een nieuwe reis boekt. De voucher dient gebruikt te worden bij de organisatie waarbij je geboekt hebt (of gelieerde reismerken) en is meestal niet overdraagbaar.
- De reis dient binnen een jaar geboekt te worden. De reis mag wel aanvangen ná dat jaar.
- Het tegoed van de voucher valt meestal onder het garantiefonds SGR. Dit betekent dat je alsnog je geld terugkrijgt als de reisorganisatie failliet gaat. De meeste (pakket)reisorganisaties zijn aangesloten bij de SGR. Voor vliegtickes geldt de SGR niet. De Consumentenbond vraagt de overheid hiervoor garant te staan.
Coronavoucher-fouten – waar op te letten?
- Wettelijk gezien ben je dus, inderdaad, niet verplicht om een coronavoucher te accepteren. Maar door niet te moeilijk te doen en de voucher te accepteren, draag je bij de reisbranche overeind te houden.
- Uit de klachten blijkt dat sommige reisorganisaties alsnog om restbetalingen vragen nadat de reis geannuleerd is. Dit mag niet. Na annulering vervallen eventuele restbetalingen.
- Let erop dat de waarde van jouw coronavoucher ook reserverings- en administratiekosten die je betaald hebt zou moeten omvatten.
- Reisorganisaties mogen géén kosten in rekening brengen voor de coronavoucher (zoals administratiekosten).
- Ook op een later moment heb je recht om je geld terug te krijgen. Boek je iets dat goedkoper is dan de waarde van je voucher? Dan dien je het verschil terug te krijgen.
- Is je reisorganisatie aangesloten bij het garantiefonds SGR en is er een reële kans dat de organisatie op korte termijn failliet raakt? Dan doe je er verstandig aan tóch voor een voucher te kiezen. Het tegoed valt dan namelijk onder het garantiefonds. Ga je voor terugbetaling en de reisorganisatie raakt in de tussentijd failliet, dan ben je je geld kwijt.
Heb jij te maken gehad met deze coronavoucher? Ik ben benieuwd naar jouw ervaringen!
Heb je vragen of kan ik je ergens bij helpen? Neem gerust contact op.